VHIC verzorgt vertaling basiseisen voor betrouwbare, digitaal duurzaam toegankelijke archieven
Voor de Nederlandse Coalitie voor Digitale duurzaamheid vertaalden we de Code voor Trustworthy Data Repositories Requirements’, oftewel de basiseisen voor betrouwbare, duurzaam toegankelijke archieven. Deze basiseisen zijn bedoeld om de eigenschappen van digitale archieven, in eerste instantie in de (wetenschappelijke) onderzoekswereld te toetsen aan de hand van zestien richtlijnen1. De vertaling is opgesteld om Nederlandstalige organisaties tegemoet te treden die zich oriënteren op of starten met een certificeringstraject.
Het belang van certificering
De begrippen duurzaamheid en vertrouwen brengen in vele opzichten uitdagingen mee. Deze uitdagingen liggen op allerlei terreinen: organisatie, techniek, financiële en juridische aspecten, etc. Certificering kan een belangrijke bijdrage leveren aan het garanderen van de betrouwbaarheid en duurzaamheid van digitale archieven en daarmee delen van de digitale informatie-objecten die ons gezamenlijk erfgoed vormen. Vertrouwen ligt daar mede aan ten grondslag. Certificering biedt de mogelijkheid om dat vertrouwen meer meetbaar en inzichtelijk te maken – en bij alle belanghebbenden. Daadwerkelijke en formele certificering en het behalen van keurmerken is van belang voor beheerders en e-depotvoorzieningen. Daarnaast kunnen de verschillende certificeringsinstrumenten ook gebruikt worden als checklists en handreikingen die helpen bij het evalueren van de eigen organisatie en de eigen processen.
De Nederlandse vertaling
De Nederlandse vertaling van de DSA-WDS basiseisen is een product van het project ‘Routekaart van certificering van e-depots’ dat wordt uitgevoerd in het kader van de nationale strategie voor digitaal erfgoed. Dit project is onderdeel van het werkpakket Digitaal Erfgoed Houdbaar en richt zich op het vergroten van de bewustwording over certificering van digitale archieven en het benadrukken van de voordelen hiervan voor erfgoedinstellingen. Certificering op zichzelf is niet het enige doel, van belang is de mate van “volwassenheid” van een organisatie bij het omgaan met digitale collecties. Hiervoor is er door de projectgroep een zogenaamde routekaart voor certificering van digitale archieven opgesteld. Deze routekaart bevat een stapsgewijze aanpak, waarbij de eerste stap bestaat uit een evaluatie van de competenties van de eigen organisatie. Binnen het Netwerk Digitaal Erfgoed is hiervoor het ‘Scoremodel Digitale Duurzaamheid’ beschikbaar2. Deze tool biedt een overzicht van de sterktes en zwaktes van de organisaties en geeft aanwijzingen voor verbeteringen zodat men zich kan opmaken voor daadwerkelijke en formele certificering. Vervolgens propageert de projectgroep de gefaseerde aanpak van certificering conform het Europese raamwerk waarbij de toepassing van de DSA-WDS basiseisen de eerste formele stap is.
Hoewel men in het formele certificeringsproces gebruik dient te maken van de Engelse richtlijnen in het geval van een DSA-WDS certificeringsaanvraag, en deze ook in het Engels opgesteld dient te worden, is een Nederlandse vertaling van de eisen een hulpmiddel voor iedereen die aan het begin staat van een certificeringsproces. Een Nederlandse vertaling verlaagt voor erfgoedinstellingen de drempel om een dergelijk proces in te gaan en vergemakkelijkt de eerste stappen op weg naar formele certificering te zetten.
Vertaling nestor-seal
Naast de vertaling van de DSA-WDS basiseisen heeft VHIC ook de Nederlandse vertaling van het nestor-keurmerk, DIN 31664 verzorgd.
1 Data Seal of Approval Synopsis (2008–2018) – CoreTrustSeal
2 https://www.scoremodel.org