Vernietigen jeugdhulpdossier op verzoek ouders?
Beste Zaalberg,
Bij het sociaal wijkteam is een verzoek binnengekomen van de ouders van een kind tot vernietiging van een dossier. Het betreft een huishouden met vader, moeder en minderjarig kind. De hulpverlening was aanwezig voor ondersteuning aan ouders en het kind.
De ouders willen het dossier vernietigd hebben omdat zij het niet eens zijn met de inhoud hiervan. Ze hopen door het dossier te vernietigen de geschiedenis van de hulpverlening achter zich te laten. Ze zien geen meerwaarde in het bewaren van het dossier. Ze hebben volgens de AGV het recht te verzoeken om verwijdering persoonsgegevens. De gemeente heeft echter ook een bewaartermijn voor dit soort dossiers.
Wat moet hier nu de doorslag geven?
Antwoord:
Dit is een geheel juridische kwestie met een lastig antwoord.
Ik verwijs u naar artikelen 7.3.8 en 7.3.9 van de jeugdwet.
Artikel 7.3.8
1.De jeugdhulpverlener richt een dossier in met betrekking tot de verlening van jeugdhulp. Hij houdt in het dossier aantekening van de gegevens omtrent de geconstateerde opgroei- en opvoedingsproblemen, psychische problemen en stoornissen en de te diens aanzien uitgevoerde verrichtingen en neemt andere stukken, bevattende zodanige gegevens, daarin op, een en ander voor zover dit voor een goede hulpverlening aan de betrokkene noodzakelijk is.
2.De jeugdhulpverlener voegt desgevraagd een door de betrokkene afgegeven verklaring met betrekking tot de in het dossier opgenomen stukken aan het dossier toe.
3.Onverminderd artikel 7.3.9, bewaart de jeugdhulpverlener het dossier gedurende vijftien jaar, te rekenen vanaf het tijdstip van ontvangst of waarop zij door de jeugdhulpverlener is vervaardigd, of zoveel langer als redelijkerwijs uit de zorg van een goed jeugdhulpverlener voortvloeit.
Artikel 7.3.9
1.De jeugdhulpverlener vernietigt het dossier, of delen daarvan, binnen drie maanden na een daartoe strekkend verzoek van de betrokkene.
2.Het eerste lid geldt niet voor zover het verzoek gegevens betreft waarvan redelijkerwijs aannemelijk is dat de bewaring van aanmerkelijk belang is voor een ander dan de betrokkene, alsmede voor zover het bepaalde bij of krachtens de wet zich tegen vernietiging verzet.
Met andere woorden:
De betrokkene (ouders en/of kinderen boven 12 jaar) mogen een verzoek doen tot vernietiging van het dossier. Dit verzoek gaat boven de bewaartermijn van 15 jaar zoals dat in lid 3 van artikel 7.3.8 staat of in de selectielijst voor gemeenten 2017. Er geldt dan een vernietigingsplicht voor de gemeente.
Er gelden dan wel een paar voorwaarden:
– Het dossier moet zijn afgesloten, m.a.w. de begeleiding is afgelopen.
– Er zijn wettelijke bepalingen die voorkomen dat het dossier vernietigd kan worden. Indien de gemeente zich op basis van het dossier dient te verantwoorden (onder de wet) kan het dossier dus nog niet vernietigd worden. Er zal dan wel een overweging moeten worden gemaakt welke persoonsgegevens voor de verantwoording moeten worden bewaard. De andere persoonsgegevens dienen dan alsnog vernietigd te worden.
– Vernietiging van het dossier treft een aanmerkelijk belang van een ander.
In uw geval is dus de vraag of vernietiging van het dossier invloed heeft op het belang van een ander. Daarbij wordt het kind ook gezien als een ‘ander’.
Als het verzoek van de ouders zou leiden tot vernietiging van gegevens die volgens de zorgverlener strijdig is aan de belangen van het kind, dan kan de zorgverlener zich beroepen op ‘goed hulpverlenerschap’. Dit betekent dat hij de zorg moet betrachten die de redelijk bekwaam en redelijk handelend vakgenoot in dezelfde omstandigheden zou hebben betracht’. De hulpverlener handelt in overeenstemming met de op hem rustende verantwoordelijkheid voortvloeiend uit de voor hulpverleners geldende professionele standaard. In deze gevallen hoeft de zorgverlener het dossier dus niet te vernietigen.
Dat geldt ook als de motieven van de ouders zijn ingegeven door eigen belang (bijvoorbeeld vanwege hun positie in een juridische procedure).
Kortom: het verzoek tot vernietigen gaat boven de termijn in de selectielijst of Jeugdwet, maar er dient dan wel aan voorwaarden te worden voldaan.
De Algemene Verordening Gegevensbescherming speelt hier eigenlijk geen rol. Ten eerste is er, in dit geval, een bewaartermijn in de selectielijst en ten tweede zijn er regels uit de Jeugdwet (of artikel 446 en verder van Burgerlijk Wetboek 7, ofwel de WGBO) die alle verzoeken afdekken. Naar een verzoek op basis van de AVG hoeft in dit geval dus niet worden geluisterd.
P.s. overigens wordt de termijn van 15 jaar per 1 januari 2020 omgezet naar 20 jaar onder de Wet Geneeskundige BehandelingsOvereenkomst (WGBO).